Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 8 – wymiana termostatu w Mondeo MK1

Zima jest świetnym testem dla naszego samochodu. Oprócz tak oczywistych rzeczy, jak stan akumulatora, zaskoczyć może nas uszkodzony termostat. Dokładnie tak, jak w moim przypadku.

Auto to taka sprytna maszyna, w której równie sprytni inżynierowie przemyśleli wszystko z najdrobniejszymi szczegółami (chyba, że to inżynierowie koncernu VW). Więc jeśli dojeżdżając do pracy, szkoły lub galerii handlowej nieustannie marzniesz w aucie, to przyczyn takiego stanu rzeczy może być kilka:

• mieszkasz na północy Szwecji (najłatwiej zweryfikować to pukając do drzwi sąsiada. Jeśli drzwi otworzy ci renifer – jesteś Szwedem),
• zostałeś zahibernowany (jeśli zastanawiasz się o co chodzi z kredytem we franku, bo przecież mieszkania kupuje się za pół świniaka, to tak, zostałeś zahibernowany. Kilka dekad temu),
• ciężarówka, która widziałeś przed sekundą właśnie wjechała ci do kabiny (tutaj nie mam dobrych wieści. Cieplej ci już nie będzie),
• mały wredny element układu chłodzenia w twoim aucie właśnie dokonał żywota. Ten stan – w odróżnieniu od trzech powyżej, można w łatwy sposób zmienić.

Duży i mały obieg, czyli co to jest termostat i jak działa?

Uszkodzenie termostatu można w bardzo prosty sposób zdiagnozować samodzielnie. Zacznijmy od tego, czym jest i za co odpowiada termostat. W dużym skrócie – układ chłodzenia składa się z dwóch, tzw. obiegów: małego i dużego. Płyn chłodzący krąży pomiędzy silnikiem, a nagrzewnicą, czyli małą chłodnicą, która ogrzewa powietrze tłoczone przez wentylator do kratek nawiewu w kabinie (mały obieg) oraz silnikiem i chłodnicą (duży obieg).  Pomiędzy dwoma układami znajduje się termostat – proste urządzenie składające się z kilku blaszek i sprężyny. Kiedy płyn chłodzący nagrzeje się w silniku, termostat się otwiera, a ciecz wędruje do chłodnicy, gdzie zostaje wystudzona, by następnie wrócić do silnika. Jeśli termostat jest uszkodzony (nie otworzył się, bądź zaciął w pozycji otwartej), silnik nie będzie pracował w optymalnych warunkach, a w kabinie – pomimo pokrętła ustawionego na czerwonym polu, będzie zimno.

Jak zdiagnozować uszkodzony termostat?

Objawem niesprawności termostatu jest niedogrzany motor – zauważysz to na wskaźniku temperatury. W teorii, auto – nawet przy ujemnych temperaturach – powinno nagrzewać się po kilku kilometrach. Wskazówka temperatury powinna ochoczo prężyć się gdzieś pośrodku skali, co w większości samochodów oznacza temperaturę około 85-90 stopni. Są oczywiście wyjątki – mój drugi ford ma wskaźnik wyskalowany w ten sposób, że środek skali to około 70 stopni, więc czerwona strzałka bardzo szybko wędruje do połowy skali. W oplach, nawet ze sprawnym termostatem, wskazówka zazwyczaj zatrzymywała się przed środkiem skali.

W moim fordzie już od początku obserwowałem dziwne zachowanie wskazówki. Kiedy zaczęły się mrozy, a w kabinie nawet przy pokrętle skręconym na maksymalną temperaturę nie czuć było z kratek nawiewu gorącego powietrza, uznałem, że coś jest nie tak. Tym bardziej, że nawet podczas jazdy w mieście, w korkach, wskazówka nawet nie wyszła poza białe pole. Doświadczenia z poprzednimi autami nie wróżyły niczego dobrego. Termostat w moich poprzednich oplach był ukryty pod obudową rozrządu. Jeśli przegapiłeś jego wymianę wraz z paskiem, musiałeś zapłacić mechanikowi niemal tyle, co za wymianę rozrządu. Dla jasności – sam termostat kosztuje zazwyczaj około 15-30 złotych, wymiana – około 100-150 złotych.

Wymian termostatu, Mondeo Mk1, 1,6 16V

Ostatecznie okazało się, że w moim silniku dostęp do tej części jest znakomity:

Narzędzia przydatne podczas naprawy

Do wymiany tej części w Fordzie Mondeo MK1 (benzyna, 1,6 16V) potrzebujesz klucza nasadowego nr. 10, płaskiego naczynia na płyn chłodniczy, kombinerek oraz oczywiście nowej części. Markowy termostat do mojego silnika kosztował około 30 złotych. Aby dostać się do niego, należy w pierwszej kolejności zdjąć węże:

Ten grubszy odprowadza płyn do chłodnicy, cieńszy – do zbiorniczka wyrównawczego. Węże zabezpieczyłem specjalnymi zaciskami do przewodów hamulcowych – nie ufafluniłem dzięki temu płynem silnika.

Termostat ma w zestawie uszczelkę, czasami nawet kilka. Ją także, bezwzględnie, wymieniamy. Ponieważ trudno zmierzyć średnicę zużytego oringu, ja dopasowałem ją eksperymentalnie. Termostat powinien wchodzić do obudowy z małym oporem.

Kiedy założymy już nową część, delikatnie dokręcamy obudowę, zakładamy węże, uzupełniamy płyn chłodniczy i ewentualnie odpowietrzamy cały układ zgodnie z zaleceniami producenta auta. Różnicę było widać niemal od razu. Po kilku kilometrach wskazówka wędrowała w okolice połowy skali, a z kratek zaczęło buchać gorące powietrze.

 

Poziom trudności, czas naprawy, koszty.

• Czas potrzebny na naprawę: około godziny,
• Koszt wymiany u mechanika: od 50 złotych,
• Koszt nowego termostatu: od kilkunastu złotych.
• Poziom trudności (Mondeo Mk1, 1,6 16V): bardzo łatwe

Pozostałe teksty z cyklu „Mój youngtimer”

Jeśli jesteś ciekaw moich przygód z ekonomicznymi youngtimerami, zerknij do poprzednich wpisów:

• Pierwszy tekst o przygodach z odnawianiem youngtimera znajdziesz tutaj: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto
• O walce z elektryką przeczytasz w tym tekście: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto, cz. 2. Elektryka
• Wymianę licznika w Maździe 323 IV BG opisałem tutaj: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 3 – licznik z obrotomierzem, czyli Japończycy są jacyś dziwni
• Wymianę filtra paliwa wMaździe 323 IV BG opisywałem tutaj: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 4 – wymiana filtra paliwa
• O tym jak wymienić klocki hamulcowe i tarcze w Maździe 323 IV BG pisałem tutaj: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 5 – wymiana klocków i tarcz
• Tutorial dotyczący wymiany rezystora dmuchawy i reanimacji układu ogrzewania w Fordzie Mondeo Mk1 jest dostępny tutaj: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 6 – naprawa ogrzewania w Fordzie Mondeo Mk1
• Jak naprawić zżółknięte klosze reflektorów: Mój youngtimer, czyli kup sobie stare auto. Cz. 7 – naprawa reflektorów w Mondeo MK1